Uvođenje novog elektronskog sistema evidentiranja putnika (EES) izazvalo je prave saobraćajne kolapse na graničnim prelazima između Srbije i zemalja Evropske unije. Putnici su prethodnih dana čekali i po 15 do 20 sati na ulazak u EU, dok su na pojedinim prelazima autobusi i automobili potpuno blokirani.
Posebno teška situacija bila je na graničnom prelazu Horgoš, gdje su putnici iz Srbije 8. novembra proveli više od deset sati u redovima. Neki su ostali bez hrane i vode, a sanitarni uslovi bili su minimalni. “Ovdje smo zaglavljeni satima. U autobusu su djeca, nervozni smo i iscrpljeni. Imamo jedan toalet za stotine ljudi. Ovo je gore nego zatvor”, izjavila je jedna putnica za “Blic”.
Slična drama zadesila je i đake iz OŠ “Milan Rakić” s Novog Beograda, koji su putovali na horski festival u Budimpeštu. Umjesto šest sati, koliko obično traje put, djeca su provela više od 20 sati na granici i u autobusu.
Prema informacijama iz izvora bliskih mađarskoj graničnoj službi, gužve su posljedica postepenog uvođenja novog EES sistema, koji zahtijeva dodatnu proceduru prilikom svakog prelaska granice.
Sistem EES (Entry/Exit System) podrazumijeva digitalnu registraciju svih putnika koji ulaze u EU – prilikom prvog ulaska uzimaju se otisci četiri prsta desne ruke, skenira lice i unose lični podaci iz pasoša. Ovaj proces sada zamjenjuje staru praksu pečatiranja pasoša, ali traje znatno duže.
EES se trenutno primjenjuje i pri ulasku i pri izlasku iz EU, a procedure su identične. Svaki putnik mora izaći iz vozila, predati pasoš i proći kroz biometrijsku kontrolu. Djeca do 12 godina izuzeta su samo od uzimanja otisaka prstiju.
Primjena novog sistema počela je 12. oktobra, a pojedine zemlje, poput Hrvatske, već su ga uvele u punom obimu. Na granici Srbije i Mađarske EES je aktiviran krajem oktobra, najprije na prelazima Tompa–Kelebija i Reske–Horgoš, dok se do sredine novembra očekuje njegovo uvođenje na svim drumskim, željezničkim i riječnim prelazima.
Stručnjaci upozoravaju da će gužve trajati i narednih dana, posebno u povratku putnika iz inostranstva. Savjetuju se raniji polasci, putovanja u jutarnjim satima i korišćenje manjih, alternativnih prelaza, iako ni tamo ne treba očekivati potpunu protočnost.
Novi sistem, koji EU uvodi u cilju povećanja bezbjednosti i kontrole granica, već sada je pokazao da donosi ozbiljne izazove u praksi, posebno za zemlje koje imaju veliki broj putnika i turista.
(Izvor: Srpskainfo / Blic / BHRT)
