Berlinska politička scena doživljava značajne promjene nakon što je Fridrih Merc preuzeo funkciju kancelara Njemačke, a među prvim potezima nove vlade našla se odluka koja se direktno tiče Zapadnog Balkana – ukidanje pozicije posebnog izaslanika za ovaj region.
Pozicija koju je uvela bivša ministarka spoljnih poslova Analena Berbok, a na kojoj je bio Manuel Zaracin, partijski kolega iz stranke Zelenih, više neće postojati. No, iz samog vrha nove vlade jasno poručuju: ovo nije znak smanjenog interesa za Balkan, već rezultat opšteg restrukturiranja administracije.
„Ovdje se ne radi o redefinisanju odnosa prema regionu, već o konsolidaciji funkcija unutar postojećih ministarstava“, navodi se u saopštenju koje prenosi dnevni list „Bild“. Ukidanje izaslanika za Zapadni Balkan samo je jedna od više od dvadeset pozicija koje će biti ugašene, a sve s ciljem racionalizacije državne administracije.
U budućnosti, kako je najavljeno, nova povjerenička mjesta moći će se osnivati isključivo uz saglasnost kabineta kancelara ili dekretom, osim ako zakonom nije drugačije propisano. Time se šalje politička poruka da funkcije u Vladi treba usmjeriti i objediniti u nadležnim resorima.
Analitičar Evropske inicijative za stabilnost Adnan Ćerimagić smatra da ova odluka ne nosi negativne implikacije za Balkan. Naprotiv, ističe on, region će sada biti u fokusu profesionalaca unutar Ministarstva spoljnih poslova, poput budućeg ministra Johana Vadefula, koji se već godinama bavi pitanjima Balkana iz redova Hrišćansko-demokratske unije (CDU).
„CDU/CSU su još u kampanji najavili rezove u administraciji, uključujući i ove specijalne pozicije. Ovo nije mjera protiv Balkana, već poruka domaćoj javnosti da se Vlada ponaša racionalno i odgovorno prema resursima“, pojašnjava Ćerimagić.
On dodaje da i novi ministar i sekretar za Evropu imaju iskustvo sa regionom, što garantuje kontinuitet njemačke politike, ali i možda još snažniji institucionalni pristup.
Poseban simbolički značaj nosi i poređenje s praksama koje sprovodi Elon Mask u restrukturiranju administracije američke kompanije Twitter (sada DODŽ), što, kako tvrde njemački politički komentatori, Merc koristi kao vizuelni model da pokaže odlučnost u smanjenju birokratije.
S druge strane, politička hijerarhija unutar nove njemačke vlade već se profilisala. Najbliži saradnik kancelara Merca biće Lars Klingbel iz SPD-a kao ministar finansija i zamjenik kancelara. Slijede Aleksander Dobrint na čelu Ministarstva unutrašnjih poslova i Vadeful u spoljnoj politici, dok će ministar odbrane ostati Boris Pistorijus – popularan među članovima SPD-a, ali sa nešto slabijim političkim uticajem unutar kabineta.
Kao što je najavljivano i ranije, u strateškom smislu neće biti velikih odstupanja od kursa koji je vodio Olaf Šolc. Merc takođe podržava proširenje Evropske unije na Zapadni Balkan, ali uz naglašeno insistiranje na sprovođenju evropskih standarda i reformi prije samog članstva.
Uprkos ukidanju jedne simbolične funkcije, očigledno je da Balkan ostaje važan segment njemačke spoljne politike, samo sada kroz institucionalniji i direktniji pristup.
