Dok broj migranata koji preko Libije dolaze na evropske obale rapidno raste, Italija i Grčka ostaju usamljene u borbi protiv izazova koji, kako tvrde njihovi lideri, sve više prijeti bezbjednosti čitavog kontinenta. Uprkos apelima iz Rima i Atine, ključni saveznici iz Evropske unije i NATO-a ne pokazuju spremnost da se ozbiljno pozabave krizom koja sve češće poprima obrise političkog, bezbjednosnog i humanitarnog sloma.
Posebno ogorčenje izazvala je neuspjela diplomatska misija EU u Libiji, tokom koje je delegacija iz Brisela, u pratnji ministara Italije, Grčke i Malte, proglašena nepoželjnom osobom na teritoriji pod kontrolom moćnog generala Halife Haftara. Za Italiju, koja mjesecima upozorava na sve agresivniju ulogu Rusije u regionu i koristi Libiju kao primjer evropske neodlučnosti, ova epizoda predstavlja udarac ne samo njenoj spoljnoj politici već i kredibilitetu čitave Unije.
Grčka, suočena s drastičnim porastom dolazaka migranata na Kretu, reagovala je uvođenjem vanrednih mjera — uključujući privremenu obustavu obrade zahtjeva za azil za dolaske iz Sjeverne Afrike. Istovremeno, vlada u Atini kritikuje i vlastite prethodne propuste u bavljenju libijskim pitanjem, dok opozicija koristi trenutak za političke obračune.
U međuvremenu, rastu strahovanja da bi Rusija, koristeći vakuum u Libiji, mogla ponoviti scenarije hibridnog rata s istoka Evrope — ovaj put preko migracija. Prikazivanje ruskog oružja u Bengaziju i informacije o planovima za instalaciju raketnih sistema u unutrašnjosti Libije dodatno su uznemirili južnoevropske diplomate. Ipak, kako ističu stručnjaci, Moskva trenutno više koristi Libiju kao odskočnu dasku za aktivnosti širom Afrike, nego kao direktnu prijetnju Evropi.
Rim i Atina traže podršku velikih igrača — prije svega Francuske i Sjedinjenih Američkih Država. Međutim, prema ocjenama analitičara, Pariz je zaokupljen sopstvenim neuspjesima u regionu Sahela, dok se Vašington strateški povlači prema Pacifiku. To što se Afrika uopšte ne spominje u najnovijem saopštenju NATO-a iz Haga za Italijane je gorak pokazatelj trenutnog evropskog i atlantskog prioritizovanja.
Dok saveznici kalkulišu, a birokratija u Briselu mjeri riječi, migranti nastavljaju pristizati. Za Italiju i Grčku — prve na udaru — dilema više ne postoji: kriza je tu, granice su pod pritiskom, a vrijeme za čekanje je isteklo.
