Francuski ministar unutrašnjih poslova Bruno Retajo predložio je niz kontroverznih mjera koje su izazvale oštru polemiku u domaćoj i evropskoj javnosti. Između ostalog, zatražio je potpunu zabranu nošenja hidžaba, uvođenje testa državljanstva za djecu rođenu u Francuskoj od strane stranih roditelja, ograničavanje zdravstvene zaštite za nedokumentovane migrante i ponovnu kriminalizaciju ilegalnog boravka u zemlji. Takođe je pozvao na izmjene Šengenskog sporazuma, s ciljem pooštravanja graničnih kontrola širom Evropske unije.
Ovakve stavove bi mnogi pripisali krajnjoj desnici, ali Retajo nije član Nacionalnog okupljanja Marin Le Pen. Dolazi iz redova Republikanske stranke, političkog nasljednika gaulista, i decenijama se pozicionira kao dosljedni konzervativac. Još od 1988. godine, kada je započeo političku karijeru uz Filipa de Vilijea, Retajo gradi imidž čovjeka koji ne odstupa od uvjerenja. Upravo ta dosljednost mu danas donosi kredibilitet među razočaranim biračima tradicionalne desnice.
Retajo pokušava da uradi ono što Nikoli Sarkoziju nije pošlo za rukom – da spoji tvrdu desnicu sa umjerenim centrom, ne ulazeći potpuno u retoriku Marin Le Pen. Njegov politički cilj je „obnova prave desnice“, okupljanje birača razočaranih i Makronovim kompromisima i Le Peninim ekstremizmom.
Njegovo imenovanje u vladu od strane konzervativnog premijera Mišela Barnijea, koje je u septembru 2024. odobrio predsjednik Emanuel Makron, pokazuje i strategijski pomak u centrali vlasti. Uprkos javnim ideološkim razlikama i ličnoj netrpeljivosti, Makron je svjestan da prisustvo ministra s čvrstim stavovima može oslabiti optužbe o popustljivosti njegove administracije.
Posebno je važno istaći trenutak u kojem se Retajo uspinje – Le Penova je diskvalifikovana za izbore 2027. godine zbog sudske presude, a njen nasljednik Žordan Bardela, iako snažan, još uvijek je u formativnoj fazi liderstva. Retajo, koji nema balast optužbi za ekstremizam, koristi ovaj vakuum da se pozicionira kao alternativa – konzervativna, ali institucionalna.
Njegova politička priča počinje u tematskom parku Pij di Fu, gdje je volontirao kao glumac i gdje je upoznao de Vilijea. Od lokalne atrakcije do nacionalne politike, uspon je bio brz, ali praćen brojnim razilaženjima. Priključivši se Republikancima 2011. godine, Retajo je postao jedan od stubova konzervativne frakcije stranke.
Njegova politika se temelji na jasno definisanim vrijednostima: porodica, tradicija, religija, autoritet. Kritikuje sve od nasljeđa studentskih pobuna 1968. do tzv. „vokizma“ i filozofskih škola koje vidi kao destruktivne – poput Fukoove i Deridine. Za njega, slobodno tržište nije svetinja ako razara kulturološki identitet naroda. Taj pristup privlači one koji traže red i stabilnost, ali i otvara pitanje da li je dovoljno elastičan za širi politički spektar.
Mediji desnice poput „Le Figaro“ i „Valeurs Actuelles“ daju mu platformu, dok centristički i lijevi mediji upozoravaju na opasnost „normalizacije tvrdih stavova“. Ipak, njegov diskurs ne uključuje otvoreni ekstremizam: odbija ideje o masovnim deportacijama i prisilnom preseljenju migranata, ali insistira na čvrstoj kontroli i reformi prava na državljanstvo.
Prema najnovijoj anketi agencije Odoksa, Retajo trenutno uživa podršku oko 10% birača – značajno više u poređenju s 4,8% koliko je dobila kandidatkinja Republikanske stranke 2022. godine. Iako je daleko iza Bardele (35%) i Eduara Filipa (20%), njegov uspon je signal promjene unutar francuske desnice.
U naredne dvije godine, Retajo ima zadatak da objedini podijeljeni konzervativni blok i ubijedi širi krug birača da je upravo on lice nove francuske desnice – odlučan, ali ne radikalan; vjeran tradiciji, ali ne zatočenik prošlosti. Njegova politička sudbina zavisiće od sposobnosti da tu ravnotežu održi – u vremenu sve izraženijih polarizacija.
