Predsjednici Kine i Rusije, Si Đinping i Vladimir Putin, uputili su snažnu poruku jedinstva i otpora pritiscima Zapada tokom susreta u Moskvi, organizovanog povodom obilježavanja 80 godina od završetka Drugog svjetskog rata. U zajedničkom saopštenju upozorili su na pokušaje pojedinih zemalja da “iskrive rezultate pobjede” iz 1945. godine i optužili Sjedinjene Američke Države za destabilizaciju globalnog poretka.
Tokom višesatnih razgovora u Kremlju, dvojica lidera osvrnula su se na geopolitičke tenzije koje se zaoštravaju u više pravaca – od širenja NATO-a, preko sukoba u Ukrajini, pa do sve većih ambicija SAD u indo-pacifičkom regionu. „SAD i njihovi saveznici pokušavaju da prošire NATO prema Aziji, stvarajući zatvorene blokove koji podrivaju stabilnost“, navodi se u saopštenju, uz naglasak da takve aktivnosti ugrožavaju mir i prosperitet.
Si Đinping, koji je od 2013. čak jedanaest puta boravio u Rusiji, nazvao je Putina “bliskim prijateljem” i najavio uzvratnu posjetu Pekingu na jesen, gdje će zajedno obilježiti poraz Japana u Drugom svjetskom ratu. Dvojica lidera složila su se da su jednostrane sankcije i mjere koje SAD preduzimaju bez odobrenja Savjeta bezbjednosti UN direktno kršenje međunarodnog prava.
Kina i Rusija sve jasnije artikulišu zajednički front protiv američke hegemonije, uz intenziviranje vojne saradnje i političke koordinacije. Prema izvještaju istraživačkog projekta „China Power“, tokom prošle godine dvije zemlje su izvele čak 14 zajedničkih vojnih vježbi, a kineska počasna garda po prvi put od 2015. učestvuje na vojnoj paradi u Moskvi.
Posebnu pažnju izazvala je izjava predsjednika Sija da Drugi svjetski rat označava i „oslobođenje Tajvana“ i njegov “povratak Kini”, čime je još jednom podvukao da vidi reintegraciju ostrva kao istorijsku misiju svoje vlasti. Rusija je u saopštenju istakla “čvrstu podršku mjerama Kine za očuvanje suvereniteta i teritorijalnog integriteta”.
I dok se Kina i SAD pripremaju za razgovore ovog vikenda u pokušaju da smanje tenzije na trgovinskom i bezbjednosnom planu, poruke iz Moskve jasno ukazuju na formiranje novog svjetskog bloka koji ne prihvata pravila koja diktira Zapad. Partnerstvo između Pekinga i Moskve više nije samo taktičko, već sve više strateško – sa dugoročnim ambicijama da redefinišu globalni balans moći.
