Na današnji dan 1918. godine u zatvoru u tadašnjoj Austro-Ugarskoj preminuo je Gavrilo Princip, čovjek čiji su hici u Sarajevu pokrenuli lavinu događaja koja će prerasti u Prvi svjetski rat.
Iako je zbog maloljetnosti izbjegao smrtnu kaznu, Princip je osuđen na 20 godina robije i odveden u zloglasni zatvor Terezin, na području današnje Češke. Tamo je, izdvojen od drugih zatvorenika, bio izložen nepojmljivim mukama, koje su ga na kraju stajale života.
Prema svjedočenjima preživjelih zatvorenika i stražara, Princip je bio stalno okovan za zid hladne i vlažne ćelije, sa samo daskom za ležanje i pacovima kao jedinim društvom. Hranu je dobijao rijetko, a prema nekim pričama, samo jednom u pet dana. Fizičko i psihičko mučenje bilo je svakodnevno — pričalo se da su ga stavljali u drveno bure puno zakucanih eksera i kotrljali, nanoseći mu dodatne strašne povrede.
Najteže posljedice po njegovo zdravlje bile su povezane sa ranama na desnoj ruci, koja je usljed infekcije morala biti amputirana. Slab od bolesti, gladi i neprestanih tortura, Princip je umro 28. aprila 1918. godine od tuberkuloze. U trenutku smrti imao je manje od 40 kilograma.
Nakon smrti, njegovo tijelo je noću sahranjeno u neobilježen grob na katoličkom groblju, kako bi mu se svaki trag izgubio. Međutim, zahvaljujući češkom vojniku koji je zapamtio lokaciju, posmrtni ostaci Gavrila Principa i ostalih atentatora kasnije su pronađeni.
Dana 7. jula 1920. godine njihovi ostaci su preneseni u zajedničku grobnicu u Sarajevu, a 1939. sahranjeni u “Kapeli Vidovdanskih heroja”. Na ploči iznad njihovih grobova urezani su stihovi Njegoša:
“Blago tome ko dovijek živi,
imao se rašta i roditi.”
Gavrilo Princip je nakon smrti ušao u legendu, a kroz decenije je opjevan kao heroj i simbol borbe za slobodu. Jedna od najpoznatijih pjesama posvećenih njemu je svakako “Pjesma Gavrilu Principu”, koju je nezaboravno otpjevao legendarni Safet Isović, ostavljajući dubok trag u narodnom pamćenju.
