Ukupna kalendarski prilagođena industrijska proizvodnja u Republici Srpskoj u decembru 2024. godine bila je manja za 5,5 odsto u odnosu na isti mjesec prethodne godine, pokazuju podaci Zavoda za statistiku RS.
Prema ovim podacima, ukupna desezonirana industrijska proizvodnja u decembru 2024. godine, u poređenju s novembrom iste godine, bilježi pad od 2,9 odsto.
“U decembru 2024. godine, u odnosu na novembar, desezonirana proizvodnja netrajnih proizvoda za široku potrošnju smanjena je za 2,7 odsto, trajnih proizvoda za široku potrošnju za 3,9 odsto, energije za 5,6 odsto, kapitalnih proizvoda za 10,6 odsto, dok je najveći pad zabilježen kod intermedijarnih proizvoda – 11,2 odsto”, navedeno je u zvaničnim podacima.
Kada je riječ o godišnjoj statistici, u decembru 2024. godine, u poređenju s decembrom 2023. godine, kalendarski prilagođena proizvodnja trajnih proizvoda za široku potrošnju porasla je za 62,1 odsto, kapitalnih proizvoda za 15,7 odsto, dok je proizvodnja netrajnih proizvoda za široku potrošnju pala za 1,4 odsto, energije za 12,7 odsto i intermedijarnih proizvoda za 13,6 odsto.
Desezonirana industrijska proizvodnja u decembru 2024. godine, u odnosu na novembar iste godine, bilježi pad u svim ključnim sektorima. U oblasti vađenja ruda i kamena pad iznosi 4,5 odsto, u sektoru proizvodnje i snabdijevanja električnom energijom, gasom, parom i klimatizacije 5,6 odsto, dok je u prerađivačkoj industriji zabilježen pad od 8,6 odsto.
Kalendarski prilagođeni podaci na godišnjem nivou pokazuju da prerađivačka industrija bilježi pad od 3,6 odsto, sektor vađenja ruda i kamena 7,9 odsto, dok je proizvodnja i snabdijevanje električnom energijom, gasom, parom i klimatizacija smanjena za 10 odsto.
Stručnjaci upozoravaju na trendove
Predrag Mlinarević, profesor na Ekonomskom fakultetu Univerziteta u Istočnom Sarajevu, istakao je da statistički pokazatelji obuhvataju tri ključna sektora industrije – vađenje ruda i kamena, prerađivačku industriju te proizvodnju električne energije, pare i klimatizaciju.
„Važno je razdvojiti kretanja u svakom od ovih sektora. Pad u rudarstvu i proizvodnji električne energije može biti povezan, budući da se oko 50 odsto proizvedene električne energije u Republici Srpskoj obezbjeđuje termoelektranama koje koriste ugalj. Obustave rada u termoelektranama, iscrpljivanje postojećih rezervi i manji broj novih istraživačkih projekata u rudnicima doveli su do smanjenja aktivnosti u ovim sektorima“, pojasnio je Mlinarević.
Naglasio je da je, sa stanovišta ekonomske održivosti i razvoja, ključni faktor dinamika prerađivačke industrije.
„Prerađivačka industrija generiše veću dodatu vrijednost i otvara prostor za rast profita, investicija i plata. S obzirom na to da je industrijska proizvodnja Republike Srpske u velikoj mjeri oslonjena na tržište Evropske unije, stagnacija i blagi pad industrijske proizvodnje u EU reflektuju se i na našu prerađivačku industriju. Ključni izazov u budućnosti biće obezbjeđivanje rasta prerađivačke industrije kako bi se omogućio dugoročno održiv ekonomski rast“, zaključio je Mlinarević.
