Ustavni sud Republike Srpske donio je odluku kojom se osporava ustavnost odredbe Krivičnog zakonika Republike Srpske koja je omogućavala zamjenu kazne zatvora do jedne godine novčanom kaznom na zahtjev osuđenog lica.
Kako je saopšteno iz Suda, sporna zakonska norma nije u skladu s osnovnim ustavnim načelima jer sudijama ne ostavlja prostor za slobodnu procjenu u zavisnosti od konkretnih okolnosti slučaja, već mehanički omogućava zamjenu zatvorske kazne novčanom, bez uzimanja u obzir prirode i težine počinjenog djela.
„Načela pravednosti i srazmjernosti zahtijevaju da kazna odgovara stepenu krivice, okolnostima izvršenja i ličnosti počinioca. Osporena norma poništava svrhu kažnjavanja i ugrožava princip individualizacije kazne, čime se narušava vladavina prava i stvara pravna nesigurnost“, navodi se u saopštenju.
Ustavni sud je posebno istakao da ovakva zakonska odredba dovodi do socijalne nepravde, jer privileguje osuđena lica boljeg materijalnog stanja koja sebi mogu priuštiti otkup kazne, dok istovremeno diskriminiše siromašnije osuđenike kojima ta mogućnost nije dostupna. Time se, kako je ocijenjeno, krši načelo jednakosti pred zakonom.
„Osobe koje se nalaze u istoj pravnoj situaciji bivaju različito tretirane isključivo na osnovu svog imovinskog stanja, što je u direktnoj suprotnosti s ustavnim garancijama ravnopravnosti“, zaključio je Ustavni sud Republike Srpske.
Ova odluka stupa na snagu danom objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srpske“ i nameće potrebu za izmjenama Krivičnog zakonika u skladu sa standardima pravne jednakosti i pravičnog kažnjavanja.
